Άιντα: Δεν έχει σχέση με το σχέδιο Ανάν η παρούσα διαπραγμάτευση

Σημείωσε ότι οι συνομιλίες είναι κυπριακής ιδιοκτησίας, προσθέτοντας ότι δεν τίθεται θέμα επιδιαιτησίας ή τεχνητών χρονοδιαγραμμάτων, παρά μόνο το ορόσημο που έχουν θέσει οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων για το τέλος του 2016.
Αναφερόμενος στην πορεία των διαπραγματεύσεων, ο Νορβηγός διπλωμάτης είπε, ότι στα τέσσερα από τα έξι κεφάλαια, δεν εκκρεμούν στην πραγματικότητα παρά ελάχιστα θέματα που χρήζουν πολιτικής απόφασης.
Ωστόσο υπέδειξε πως υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος από ζητήματα που έχουν συμφωνηθεί, αλλά δεν έχουν υλοποιηθεί, όπως το προσχέδιο ομοσπονδιακού συντάγματος και οι νόμοι του κοινού κράτους.
Σύμφωνα με τον κύριο Αϊντα,  για να προχωρήσει η διαδικασία στο εδαφικό και στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, πρέπει προηγουμένως να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στα πρώτα τέσσερα κεφάλαια.

Ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό δήλωσε ότι οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο δεν πρέπει να αφήσουν αυτή την ευκαιρία να χαθεί. Σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Άιντα είπε επίσης ότι υπάρχουν πολλά θέματα που εκκρεμούν, ότι το θέμα της ασφάλειας θα συζητηθεί στο τέλος της διαδικασίας και ότι είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα, σημειώνοντας ότι αν οι δύο πλευρές θέλουν να ξεπεράσουν τους φόβους τους, δεν είναι ανάγκη να ξεπεράσουν το θέμα αυτό με “λύσεις ασφάλειας”, αλλά ίσως με ένα αξιόπιστο πολιτικό καθεστώς.

Είπε επίσης ότι το θέμα που αφορά δωρητές είναι μια διεθνής πτυχή του προβλήματος και όταν οι ηγέτες φθάσουν στη φάση όπου θα συζητήσουν θέματα δωρητών, οποιαδήποτε ανάμιξη των εγγυητριών δυνάμεων θα πρέπει να γίνει μέσω των Ηνωμένων Εθνών.

Επιπλέον σημείωσε ότι η σειρά με την οποία συζητούνται τα διάφορα θέματα είναι ακόμα ανοικτή.

Στη συνέντευξη στο ΚΥΠΕ, ο κ. Άιντα είπε ότι η τριμερής συνάντηση της Νέας Υόρκης πραγματοποιήθηκε σε πολύ υψηλό επίπεδο από πλευράς του ΟΗΕ και ότι ο ΓΓ αφιέρωσε πολύ χρόνο στο Κυπριακό κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ, γεγονός που αντανακλά τη δική του (ΓΓ ΟΗΕ) δέσμευση στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού.

Κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης, οι δύο πλευρές παρουσίασαν “παρόμοια αντίληψη για το πού βρίσκεται η διαδικασία, πού συμφωνούν και πού δεν συμφωνούν”.

Σημειώνοντας ότι “στο τέλος της ημέρας θέλουμε μια υπογραφή στη συμφωνία στην οποία θα καταλήξουν οι δύο ηγέτες”, ανέφερε είπε σε αυτή τη φάση, θα πρέπει να υπάρξει ανάμιξη των διεθνών παραγόντων, και οι εγγυήτριες δυνάμεις θα πρέπει να εμπλακούν.

Υπάρχουν θέματα που παραμένουν ανοικτά, όπως η σειρά με την οποία θα συζητήσουν εκκρεμούντα θέματα και ο χρόνος ανάμειξης των εγγυητριών δυνάμεων, είπε, προσθέτοντας ότι “Αναλώσαμε κάποιο χρόνο για αυτό το θέμα αλλά δεν καταλήξαμε, ωστόσο είμαστε πιο ενημερωμένοι επί του θέματος.

Σε ερώτηση για το ρόλο του ΓΓ και κατά πόσο ο όρος “διεθνής διάσταση” σημαίνει ότι θα έχει ρόλο με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τους δωρητές, ο κ. Άιντα απάντησε” “Ο κ. Μπαν θα αναμιχθεί και στα δύο θέματα. Οι διεθνείς διαστάσεις (του προβλήματος) δεν είναι πολλές αλλά το θέμα των δωρητών είναι συγκεκριμένο.”

Όταν φθάσουμε στο σημείο αυτό, και οι ηγέτες συμφωνούν ότι έχουμε φτάσει εκεί, οποιαδήποτε εμπλοκή των εγγυητριών θα γίνει μέσω του ΟΗΕ, υπέδειξε, υπενθυμίζοντας ότι αυτή η διαδικασία είναι κάτω από την αιγίδα του ΟΗΕ. “Αυτό πρέπει να είναι ένα γεγονός του ΟΗΕ σε οποιαδήποτε μορφή (πραγματοποιηθεί) και ο ΓΓ είναι έτοιμος να αναμειχθεί τη στιγμή που θα του το ζητήσουν οι ηγέτες”, πρόσθεσε.

Σε ερώτηση για πολυμερή διάσκεψη, ο πρώην Νορβηγός ΥΠΕΞ είπε ότι δεν υπάρχει ημερομηνία ή συγκεκριμένη μορφή για μια τέτοια διάσκεψη αλλά υπάρχει η αντίληψη για το τί πρέπει να γίνει πριν μια τέτοια διάσκεψη ολοκληρωθεί.

Ερωτηθείς αν μετά τη συνάντηση νιώθει πιο αισιόδοξος από προηγουμένως, ο κ. Άιντα χαρακτήρισε τον εαυτό του “αισιόδοξο ρεαλιστή” ο οποίος πιστεύει ότι η τριμερής ήταν “χρήσιμη”.

“Οπωσδήποτε δεν ήταν το τέλος του δρόμου, έχουμε πολλά να κάνουμε στην Κύπρο και παραπέρα αλλά ήταν σημαντικό που είχαμε αυτήν την ευκαιρία”. Ανέφερε ότι η τελευταία φορά που ο ΓΓ συναντήθηκε με τους ηγέτες ήταν στο Νταβός τον Ιανουάριο. Αυτή τη φορά μπήκαμε στην ουσία του θέματος και ήταν μια ευκαιρία για αυτόν (τον ΓΓ) να εκφράσει την προθυμία του να αναλάβει προσωπικά ό,τι του ζητήσουν, περιλαμβανομένου και οτιδήποτε του ζητήσουν σε σχέση με τις εγγυήτριες δυνάμεις, σημείωσε.

“Εργαζόμαστε και οι δύο – ο ΓΓ ΟΗΕ και εγώ – συνεχώς για το θέμα των δωρητών. Αυτό μας υπενθυμίζει, από πλευράς του ΓΓ ΗΕ, ότι έχουν τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, είναι τεράστια και βρισκόμαστε στην καλύτερη φάση. Δεν θα πρέπει να αφήσουν αυτή την ευκαιρία να χαθεί,” τόνισε στο ΚΥΠΕ.

Όπως ανέφερε ο κ. Άιντα, “Ετοιμαζόμαστε, είμαστε αναμεμειγμένοι και ακούμε και μοιραζόμαστε κάποιες αρχικές ιδέες και αυτό είναι πολύ εποικοδομητικό αλλά όχι καταληκτικό. Κανένας δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να ήταν καταληκτικό σε αυτό το στάδιο γιατί στο τέλος της ημέρας θα πρέπει να γίνει διαπραγμάτευση.”

Πρέπει, υπέδειξε, να προχωρήσουμε προς την τελική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών για τα θέματα ασφάλειας με την υποστήριξη των εγγυητριών δυνάμεων και για να φθάσουμε εκεί θα πρέπει να υπάρξουν πιο επίσημες συνομιλίες. Τώρα βρισκόμαστε στο δεύτερο μέρος και περισσότερα άτομα είναι αναμεμιγμένα (στη διαδικασία), όχι μόνο εγώ. Συζητούν μεταξύ τους, οι εγγυήτριες δυνάμεις συνομιλούν δύο συν δύο σε όλους τους σχηματισμούς και ανταλλάσσονται ιδέες, πρόσθεσε.

Σε ερώτηση αν το θέμα της ασφάλειας θα είναι το τελευταίο θέμα για επίλυση και το τελευταίο εμπόδιο στην ειρηνευτική διαδικασία, ο κ. Άιντα είπε ότι δεν είναι το τελευταίο. Σίγουρα, ανέφερε, θα συζητηθεί αργότερα στη διαδικασία και είναι ένα από τα πιο αποφασιστικά ζητήματα αλλά δεν είναι το μόνο.

“Είναι απόλυτα λογικό που οι ηγέτες επέλεξαν να τοποθετήσουν το θέμα αυτό στο τέλος. Ποιο θα ήταν το νόημα να προσπαθήσουν να διευθετήσουν το θέμα της ασφάλειας εάν δεν πιστεύουν ότι μπορούν να επιλύσουν τα δικά τους ζητήματα” διερωτήθηκε ο κ.Άιντα, σημειώνοντας ότι οι Κύπριοι θα έχουν καλύτερη ευκαιρία (να διευθετήσουν αυτό το θέμα) με τις εγγυήτριες δυνάμεις.

Αναγνώρισε ότι και οι δύο κοινότητες έχουν λογικούς φόβους σε ό,τι αφορά το θέμα ασφάλεια. “Η ε/κ πλευρά φοβάται την παρουσία ξένου στρατού και υπάρχει ένας κατανοητός φόβος από την τ/κ πλευρά να μην επιστρέψουν στις τραγωδίες του `60. Αν θέλεις να ξεπεράσεις τους φόβους των δύο πλευρών, δεν χρειάζεται κατ` ανάγκη αυτό να γίνει με λύσεις ασφάλειας αλλά μπορεί να γίνει με ένα αξιόπιστο πολιτικό καθεστώς”, είπε.

Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να φέρεις τον κόσμο μαζί και να τους κάνεις να πιστέψουν ότι αυτή τη φορά ίσως το ομοσπονδιακό σύστημα διαχρονικά θα πετύχει.

“Όταν αισθανθούν αυτό, η ανάγκη για παραδοσιακούς τρόπους ασφάλειας ενδεχομένως να μειωθεί. Έτσι η πιθανότητα για μια επιτυχή έκβαση στο θέμα της ασφάλειας αυξάνεται με την κάθε σύγκλιση στα θέματα διακυβέρνησης, περιουσίας, εδαφικό και όλα τα άλλα”, κατέληξε ο κ. Άιντα.

Πηγή: ΡΙΚ Ραδιόφωνο, ΚΥΠΕ