Εργαστήρι για τη διαχείριση των χωροκατακτητικών ειδών στη Μεσόγειο στην Αγία Νάπα

Με στόχο να βελτιώσει την κατανόηση των μη αυτοχθόνων θαλάσσιων χωροκατακτητικών ειδών, όπως το Λεοντόψαρο, και να ενισχύσει την ικανότητα επεξεργασίας αποτελεσματικών μέτρων διαχείρισης και μετριασμού σε προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές η IUCN διοργανώνει από τις 24 μέχρι τις 26 Απριλίου σε συνεργασία με το ΜΚΟ Ενάλια Φύσις Περιβαλλοντικό Κέντρο Ερευνών και την υποστήριξη του Regional Activity Centre for Specially Protected Areas (UNEP-MAP-SPA / RAC) και του Ιδρύματος MAVA Foundation, ένα σεμινάριο- εργαστήρι για τη διαχείριση των θαλάσσιων χωροκατακτητικών ειδών στις Θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της Μεσογείου.

Οπως αναφέρεται στην αντζέντα του εργαστηρίου κάθε χρόνο, νέες εισαγωγές εξωτικών ή σπάνιων ειδών αναφέρονται σε επιστημονικά περιοδικά, που αλιεύονται από ψαράδες και καταγράφονται από δύτες. Πολλά από τα είδη που φθάνουν στο νέο τους περιβάλλον χάνονται ή εξαλείφονται. Ωστόσο, ορισμένα, τα λεγόμενα χωροκατακτητικά, αναπαράγονται, ευδοκιμούν και αρχίζουν να μειώνουν ή να αντικαθιστούν τη φυσική βιοποικιλότητα και να επηρεάζουν τις παράκτιες κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των ψαράδων και επισκεπτών στις παραλίες. 

Η κατανόηση του αντίκτυπου των ξένων χωροκατακτητικών ειδών στα θαλάσσια οικοσυστήματα είναι απαραίτητη για την πρόληψη νέων εισβολών, την επεξεργασία αποτελεσματικών μέτρων διαχείρισης και την ανάπτυξη κατάλληλων μέτρων μείωσης σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (ΘΠΠ.
Ο γενικός στόχος αυτού του εργαστηρίου είναι να βελτιώσει την κατανόηση των μη αυτόχθονων θαλάσσιων χωροκατακτητικών ειδών και να ενισχύσει την ικανότητα επεξεργασίας αποτελεσματικών μέτρων διαχείρισης και κατάλληλων μέτρων μετριασμού σε προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές.
Οι συμμετέχοντες στο εργαστήρι, συζητούν τις δραστηριότητες διαχείρισης των χωροκατακτητικών ειδών εντός των ΘΠΠ. Θα λάβουν επίσης συμβουλές από εμπειρογνωμόνες σχετικά με την παρακολούθηση των χωροκατακτητικών ειδών, τα αναδυόμενα προβλήματα που συνδέονται με την εισαγωγή και την εγκατάστασή τους, καθώς και τις εμπειρίες και τις σωστές πρακτικές πρόληψης και ελέγχου των ζητημάτων που σχετίζονται με ξένα εισβάλλοντα είδη, συμπεριλαμβανομένης της αλληλεπίδρασής τους με τις αλιευτικές δραστηριότητες.

Χωροκατακτιτικό είδος το λεοντόψαρο το οποίο ανησύχησε τους επιστήμονες, τους ψαράδες και τους δύτες με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν μια εκστρατεία για την μείωση του πληθυσμού του

Με το θέμα του λεοντόψαρου και την εισβολή του στη μεσόγειο ασχολήθηκε πρόσφατα σε ρεπορτάζ του ο Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων το οποίο και μίλησε με τους ειδικούς που εργάζονται με σκοπό την μείωση του ή και τη εκδίωξη του από τη Μεσόγειο.

Αναφέρει το δημοσίευμα : «Εξοπλισμένοι με ειδικά διαμορφωμένα καμάκια και αδιάβροχα σημειωματάρια, ο Λούης, ο Carlos και ο Αντώνης καταδύονται στα βαθιά κρυστάλλινα νερά παρά τον κόλπο του Κόννου με αποστολή την αιχμαλωσία του εισβλητικού (χωροκατακτητικού) λεοντόψαρου.
Μετά τον αποικισμό του σε πολλά μέρη του Ατλαντικού στα ανατολικά παράλια της Αμερικής και στην Καραϊβική , το λεοντόψαρο εισβάλει τώρα και στην Μεσόγειο.
Μετά από δύο καταδύσεις, θαλάσσιοι βιολόγοι από την Ενάλια Φύσις Περιβαλλοντικό Κέντρο Ερευνών φθάνουν στην επιφάνεια με περίπου 20 λεοντόψαρα.
Οπλισμένο με δηλητηριώδη ραχιαία και θωρακικά πτερύγια, το εξωτικό λεοντόψαρο, ψάρι αγαπημένο σε ενυδρεία, δεν έχει γνωστούς εχθρούς/θηρευτές στη Μεσόγειο.


Το λεοντόψαρο, το οποίο συναντιέται κυρίως σε κοραλλιογενείς υφάλους αλλά και του οποίου το τσίμπημα είναι επώδυνο αλλά όχι θανάσιμο, είναι ένα ντόπιο είδος του Ινδικού Ωκεανού.
Ωστόσο, η ραγδαία εξάπλωσή του είδους στα νερά της Μεσογείου ανησύχησε τους επιστήμονες, τους ψαράδες και τους δύτες με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν μια εκστρατεία για την μείωση του πληθυσμού του.
«Το λεοντόψαρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα νερά της Κύπρου το 2012», δήλωσε στo Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων o Λούης Χατζηιωάννου, διευθυντής έρευνας στο ΜΚΟ Ενάλια Φύσις.
Ο Λούης συμπλήρωσε «Από τότε έχει εξαπλωθεί παντού, σε όλο το νησί, σχεδόν όπου και αν καταδυθείς μπορείς τώρα να δεις το λεοντόψαρο σε μεγάλους αριθμούς».
Το ίδιο ισχύει και στον Λίβανο, όπου ο Alain Najem, ο οποίος διαχειρίζεται ένα καταδυτικό όμιλο βόρεια της Βηρυτού, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι σε κάθε καταδυτικό ταξίδι βλέπει το λεοντόψαρο σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς.

DSC07442
Το λεοντόψαρο παρατηρήθηκε επίσης και σε ακτές της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Τυνησίας.
«Η εισβολή βρίσκεται σε εξέλιξη στην ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε ο Δημήτρης Κλείτου, ερευνητής σε Εργαστήριο Θαλάσσιων και Περιβαλλοντικών Ερευνών που εδρεύει στην Κύπρο.
«Η εκθετική άνοδος» του λεοντόψαρου στην περιοχή διευκολύνθηκε από τη διεύρυνση της διώρυγας του Σουέζ το 2014 και από τις συνεχόμενα αυξανόμενες θερμοκρασίες στη θαλάσσα της Λεβαντίνης, σύμφωνα με τον Jason Hall-Spencer, καθηγητή θαλάσσιας βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πλύμουθ της Βρετανίας.
Τα πιο κρύα νερά της δυτικής Μεσογείου έχουν γλιτώσει προς το παρόν από το εισβολικό λεοντόψαρο, αναφέρει ο Jason.
- Πρώτη γραμμή άμυνας –

Μαζί με την Ενάλια Φύσις και αρκετούς άλλους εταίρους, συμπεριλαμβανομένου του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, οι επιστήμονες εκτελούν ένα πιλοτικό έργο με τίτλο "Relionmed", χρηματοδοτούμενο από το LIFE, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας της βιοποικιλότητας.
Σκοπός τους είναι να καταστήσουν την Κύπρο ως “την πρώτη γραμμή άμυνας” ενάντια στην εισβολή του λεοντόψαρου.
Μαζί με την απώλεια και την υπερεκμετάλλευση των οικοτόπων, τα χωροκατακτητικά είδη όπως το λεοντόψαρο, συγκαταλέγονται στις πέντε κορυφαίες αιτίες απώλειας βιοποικιλότητας ανά τον κόσμο, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης.
Μια τέτοια απώλεια διαταράσσει τα οικοσυστήματα και τις ανθρώπινες δραστηριότητες που εξαρτώνται από αυτά.
Από τη δεκαετία του 1980, το λεοντόψαρο έχει προκαλέσει «σημαντική ζημιά» στις ακτές των ΗΠΑ και της Καραϊβικής, δήλωσε ο θαλάσσιος βιολόγος Carlos Jimenez, ανώτερος ερευνητικός συντονιστής της Ενάλια Φύσης.

DSC07818A
Η περιβαλλοντική ερευνητική εταιρεία VertigoLab εκτιμά ότι η εισβολή του λεοντόψαρου στις Γαλλικές Δυτικές Ινδίες - μια σειρά επτά μικρών νησιών στην Καραϊβική - έχει κοστίσει «περισσότερα από 10 εκατομμύρια ευρώ (12 εκατομμύρια δολάρια) ετησίως».
Τα τοπικά ψάρια μπορούν εύκολα να συλληφθούν από τον αρπακτικό λεοντόψαρο.
Μέσα σε δύο χρόνια, τα λεοντόψαρα του δυτικού Ατλαντικού έχουν μειώσει τον αριθμό 40 είδων ψαριών κατά 65%, σύμφωνα με μια μελέτη του 2012 που χρηματοδοτήθηκε από το Συμβούλι Έρευνας και Τεχνολογίας του Καναδά.

Οι αλιεύσεις ορισμένων ειδών, συμπεριλαμβανομένου του ορφού, έχουν μειωθεί ανάλογα.
- ‘Αχόρταγα’ –
Ο φόβος για την εισβολή του λεοντόψαρου είναι διαδεδομένος στη Μεσόγειο, μια "μικρή θάλασσα" σε σχετικούς όρους, αλλά ένα πραγματικό κόσμημα βιοποικιλότητας με περίπου 17.000 είδη.
«Ανησυχούμε επειδή είναι τόσο αχόρταγα», δήλωσε ο Carlos, καθώς εξέταζε το λεοντόψαρο στο γραφείο του στη Λευκωσία.
«Θα ασκηθεί πρόσθετη πίεση στα οικοσυστήματα που έχουν ήδη διαταραχθεί από την υπερβολική εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων, τη ρύπανση και τον τουρισμό» πρόσθεσε ο Carlos.
Tο στομαχικό περιεχόμενο των ψαριών αναλύετε έτσι ώστε να καθοριστεί το αγαπημένο τους θήραμα στη Μεσόγειο.
Οι βιολόγοι εξετάζουν επίσης τους ωτόλιθους τους - μικροσκοπικές ορυκτές συγκεντρώσεις στα αυτιά τους, που αποκαλύπτουν την ηλικία τους και άλλα δεδομένα.
Οι Κύπριοι ψαράδες ανησυχούν επίσης επειδή πολλοί από αυτούς έχουν τραυματιστεί. Εκτός από τον πόνο, τα τσιμπήματα μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις.
Όμως ο Θεόδωρος Κουτσαβάκης, ο οποίος διαχειρίζεται μια λέσχη καταδύσεων και έχει ζήσει στη θάλασσα ολόκληρη του τη ζωή του, δήλωσε ότι το λεοντόψαρο, το αγαπημένο ψάρι των δύτων, σπάνια επιτίθεται στους ανθρώπους.
Ανησυχεί, ωστόσο, για τον αντίκτυπο που έχει στην θαλάσσια ζωή στην Κύπρο, η οποία είναι «ήδη περιορισμένη» από την αλιεία και τον τουρισμό.
Ο Κουτσαβάκης είναι υποστηρικτής των προσπαθειών του προγράμματος Relionmed που χρηματοδοτείται από την ΕΕ για την ευαισθητοποίηση του κοινού και την παρακολούθηση της εξάπλωσης του είδους.
Εμπνευσμένοι από παρόμοια έργα στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ομάδα σχεδιάζει επίσης να διοργανώσει εκδηλώσεις - συμπεριλαμβανομένων αγώνων αλίευσης με καμάκια - με στόχο τη μείωση του πληθυσμού του είδους και την εξεύρεση οικονομικών κινήτρων για τους αλιείς.
Εάν οι μάγειροι μαθουν να μαγειρεύουν αφαιρώντας τα δηλητηριώδη αγκάθια, τα εστιατόρια θα μπορούν να βάλουν λεοντόψαρο στο μενού, ενώ τα αγκάθια του θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία κοσμημάτων.
«Γνωρίζουμε ότι είναι σχεδόν αδύνατο να σταματήσουμε την εισβολή σε αυτό το σημείο», δήλωσε ο βιολόγος Λούης Χατζηιωάννου. «Ο σκοπός του έργου δεν είναι να εξαλείψει αλλά να ελέγξει τους πληθυσμούς, κυρίως σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές».

Τελευταία Ενημέρωση: 06 Φεβρουαρίου 2021 - 11:11

Τελευταιες Ειδησεις

28 Μαρτίου
Εγκρίθηκε από την ολομέλεια ο προϋπολογισμός του ΡΙΚ
21:06
Μίνι ανασχηματισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο
21:02
Δύο παραιτήσεις στην ελληνική κυβέρνηση
20:59
Τι διέταξε το διεθνές δικαστήριο το Ισραήλ
20:52
Πρόεδρος: Δεν θα ακολουθήσουμε πολιτικές που οδήγησαν στα παντοπωλεία
20:49
Έκπτωση 50% στα εξώδικα των 300 ευρώ σε όσους πληρώνουν εντός 30 ημερών
18:48
Τίτλοι Ειδήσεων: Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024
18:00
Φεύγει για Γάζα , το πιθανότερο το Σάββατο, το πλοίο Jennifer
17:37
10 Μαΐου η απόφαση για τον Θανάση
17:31
Μονόωρη στάση εργασίας αύριο στο ΡΙΚ, λόγω μη καταβολής μισθών
17:13
ΑΚΕΛ: Η κυβέρνηση αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά κατώτερη των περιστάσεων
16:23
Τμήμα Μετεωρολόγιας 3ο Δελτίο Καιρού 28/3/2024
16:21
Όλες οι ειδήσεις

Video on Demand

Η υπηρεσία ΡΙΚFLIX δίνει την ευκαιρία στους τηλεθεατές που κατέχουν έξυπνες τηλεοράσεις οι οποίες υποστηρίζουν την εφαρμογή της υβριδικής τηλεόρασης (HbbTV) με την χρήση του κόκκινου κουμπιού -που βρίσκεται στο κάτω μέρος του τηλεκοντρολ-να μεταφέρονται σε διαδυκτιακό περιβάλλον απο όπου μπορούν να παρακολουθήσουν εταιροχρονισμένα τα προγράμματα του ΡΙΚ.

Όταν κάποιος τηλεθεατής είναι συντονισμένος στις συχνότητες τις Επίγειας Ψηφιακής Πλατφόρμας (DVB-T) του ΡΙΚ και παρακολουθεί ΡΙΚ 1 , ΡΙΚ 2 ή ΡΙΚHD και ο δέκτης του υποστηρίζει την εν λόγω εφαρμογή στο κάτω μέρος της οθόνης του θα παρουσιαστέι για λίγα δευτερόλεπτα ένα εικονίδιο που θα τον καλέι να πατήσει το κόκκινο κουμπί. Πατώντας το κόκκινο κουμπί εισέρχεται στην πλατφορμα ΡΙΚFLIX. Σε περίπτωση που ο τηλεθεατής θέλει να επανέλθει στην ζωντανή ροή εκπομπής θα πρέεπι να ξαναπατήσει το κόκκινο κουμπί.