Οδηγός και Γλωσσάρι για ένταξη της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές

Οδηγός και Γλωσσάρι, παρουσιάστηκαν σήμερα από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εργασίας και τη Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου σε Δημοσιογραφική Διάσκεψη την οποία φιλοξένησε η Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης στα γραφεία της στη Λευκωσία.

Στο χαιρετισμό του ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου είπε ότι «στόχος του Οδηγού, ο οποίος έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, είναι η ευαισθητοποίηση των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης, που λαμβάνουν μέρος σε διαδικασίες χάραξης πολιτικής, στην κατάρτιση των προϋπολογισμών και στον προγραμματισμό δράσεων που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στη διάσταση του φύλου».

Σημείωσε ότι «ο οδηγός αποτελεί ένα καινοτόμο, εύχρηστο και μεθοδολογικά δομημένο εργαλείο εκπαίδευσης των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο θα βοηθήσει ώστε κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των πολιτικών να λαμβάνονται υπόψη τόσο οι ιδιαίτερες ανάγκες ανδρών και γυναικών, όσο και οι εκτιμώμενες επιπτώσεις τους σε άνδρες και γυναίκες».

Συνέχισε λέγοντας ότι «όπως διεφάνη, μετά από τη διεξαγωγή μελέτης – στη βάση σχετικού ερωτηματολογίου – για διάγνωση των αναγκών εκπαίδευσης στα θέματα που αφορούν την ενσωμάτωση του φύλου σε όλες τις πολιτικές, οι δημόσιοι λειτουργοί χρειάζεται να ενημερωθούν άμεσα, να ευαισθητοποιηθούν και να καταρτιστούν περαιτέρω, γύρω από θέματα ένταξης της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές».

Στο πλαίσιο αυτό, είπε ο Υπουργός Δικαιοσύνης, «ανατέθηκε στο ερευνητικό κέντρο που ανέλαβε την εργασία αυτή, η κατάρτιση ειδικού Σχεδίου Δράσης για την εκπαίδευση στην Ενσωμάτωση της Διάστασης του Φύλου, το οποίο περιλαμβάνει θεματικές εκπαίδευσης των δημόσιων λειτουργών, καθώς και την κατάρτιση Οδηγού Ένταξης της Διάστασης του Φύλου στις Δημόσιες Πολιτικές».

Πρόσθεσε ότι «η Δημόσια Διοίκηση μπορεί να αναβαθμιστεί και να βελτιώσει σημαντικά τις δραστηριότητες της μέσω της υιοθέτησης και εφαρμογής του gender mainstreaming και είναι γι’ αυτό που καλώ όλες και όλους σας, να στηρίξετε και να συμβάλετε στην επιτυχή υλοποίηση της προσπάθειας αυτής».

«Η δράση αυτή που παρουσιάζουμε έχει ιδιαίτερη σημασία, καθότι η ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές, γνωστή και ως gender mainstreaming, έχει καθιερωθεί ως μία παγκόσμια, ολοκληρωμένη στρατηγική για την προαγωγή της διασφάλισης της ισότητας των φύλων» είπε ο Υπουργός Δικαιοσύνης.

Αναφερόμενος στη δράση για ένταξη της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές, είπε ότι «περιλαμβάνεται στους στόχους του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, ωστόσο, φιλοδοξούμε η δράση αυτή να συνεχιστεί και να επεκταθεί στα πλαίσια του νέου Σχεδίου που έχει εκπονηθεί για την περίοδο 2019-2021».

Πρόσθεσε ότι «το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της ισότητας ανδρών και γυναικών, δεδομένου ότι, πέρα από τη στοχοθέτηση και προγραμματισμό των δράσεων, θα συμβάλει στον ενδοτμηματικό και διατμηματικό συντονισμό των δράσεων και προγραμμάτων και στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της υλοποίησης τους».

Καταλήγοντας είπε ότι «η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλα τα προγράμματα και πολιτικές δεν αποτελεί απλώς ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και προαγωγής θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή και πρόοδο».

Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Χρίστος Μαλληκίδης στο δικό του χαιρετισμό είπε ότι ο οδηγός για την ένταξη της διάστασης του φύλου στις δημόσιες πολιτικές «έρχεται, για πρώτη φορά στην Κύπρο να καλύψει το κενό της ένταξης της διάστασης του φύλου σε πολιτικές, προγράμματα και πρωτοβουλίες του Κράτους».

Ελπίζουμε, πρόσθεσε, «ότι θα αποτελέσει ένα χρήσιμο μέσο και εργαλείο, προς τη συμπερίληψη της οπτικής του φύλου στις προσπάθειες όλων για την προώθηση της ισότητας, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την καταπολέμηση των διακρίσεων και των ανισοτήτων στην Κύπρο».

Ο κ. Μαλληκίδης σημείωσε ότι «η χρησιμότητα του Οδηγού αυτού απορρέει από το γεγονός ότι, παρόλο που τα τελευταία χρόνια έγιναν πολλά για την ισότητα των φύλων, αρκετές δράσεις συχνά φαίνεται να αγνοούν τον παράγοντα φύλο ή να μην τον προσεγγίζουν με οριζόντιο τρόπο, με αποτέλεσμα τα οφέλη που προκύπτουν από τις δράσεις αυτές να μην απευθύνονται ισότιμα σε άνδρες και γυναίκες».

Παράλληλα, συνέχισε, «ακόμα και σε αξιόλογες προσπάθειες ένταξης της διάστασης του φύλου σε δραστηριότητες που αναπτύσσονται, παρατηρείται η απουσία ενός ολοκληρωμένου και συνεκτικού σχετικού μεθοδολογικού πλαισίου, και η υλοποίηση μεμονωμένων και αποσπασματικών ενεργειών, που τελικά δεν επιφέρουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα».

Όπως είπε ο κ. Μαλληκίδης, «οι διαπιστώσεις αυτές, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ένταξη της διάστασης του φύλου, ως έννοια και ως διαδικασία, δεν έχει γίνει κατανοητή, και καθιστούσαν αναγκαία την ανάπτυξη ενός εγχειριδίου, στο οποίο, για πρώτη φορά στη χώρα μας, συγκεντρώνονται γνώσεις, μεθοδολογίες και πρακτικά εργαλεία για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του gender mainstreaming στη Δημόσια Υπηρεσία».

Πρόσθεσε ότι «έφτασε η στιγμή, η οπτική του φύλου στη χάραξη των πολιτικών να αποτελέσει ένα ‘ορατό’ πεδίο στρατηγικής στόχευσης, το οποίο να διαπερνά οριζόντια όλες τις πολιτικές ώστε να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο για την κοινωνική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή».

Σημείωσε ότι «χρειάζεται ωστόσο, αλλαγή γενικότερης νοοτροπίας και κουλτούρας, η οποία πρέπει πρωτίστως να αντανακλάται σε όλες τις πτυχές της εσωτερικής οργάνωσής των Υπουργείων/Τμημάτων/Υπηρεσιών».

Ειδικότερα, είπε ο Χρίστος Μαλληκίδης, «η ένταξη της διάστασης του φύλου προϋποθέτει αλλαγές στο εσωτερικό περιβάλλον των Υπουργείων, σε όλα τα επίπεδα της διοίκησής τους και σε όλες τις διαδικασίες για την αποτελεσματική λειτουργία τους».

Είπε ότι ο Οδηγός, «ως πολιτικό αλλά και μεθοδολογικό εργαλείο, έχει σκοπό να ευαισθητοποιήσει τα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης, που λαμβάνουν μέρος στον προγραμματισμό δράσεων, στην χάραξη πολιτικής και στην κατάρτιση των προϋπολογισμών, για την ένταξη της διάστασης του φύλου στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή κάθε πολιτικής».

«Αποτελεί λοιπόν σημαντικό βήμα προόδου, αφού συνεπάγεται ότι η προώθηση της έμφυλης ισότητας ενσωματώνεται κατά τρόπο σαφή σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματα, στην κατάρτιση των διαφόρων προτάσεων, σχεδίων και προγραμμάτων της Δημόσιας Διοίκησης και σε όλα τα επίπεδα. Επίσης, με αυτό τον τρόπο θα λαμβάνονται υπόψη οι αναμενόμενες επιπτώσεις από την εφαρμογή τους ξεχωριστά για το κάθε φύλο, πριν από τη λήψη κάθε ανάλογης απόφασης», είπε, τέλος ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εργασίας.

Εκπρόσωποι γυναικείων οργανώσεων επεσήμαναν την ανάγκη για παρακολούθηση της εφαρμογής του οδηγού και του γλωσσαρίου εντός της δημόσιας υπηρεσίας, ήγειραν το θέμα της υποστελέχωσης του Γραφείου της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων καθώς και του όγκου εργασίας με τον οποίο έχει επιφορτιστεί ο Εθνικός Μηχανισμός για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης απαντώντας στις ανησυχίες που διατυπώθηκαν ζήτησε όπως γίνει διαχωρισμός του Οδηγού και του Γλωσσαρίου για την ένταξη της διάστασης του φύλου από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών και επανέλαβε τη δέσμευση της κυβέρνησης για ακόμα περισσότερη ισότητα και γυναικεία εκπροσώπηση σε όλα τα φόρα.

Τον οδηγό και το γλωσσάρι παρουσίασαν η Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, Σουζάνα Παύλου και η Λειτουργός του Ινστιτούτου, Τζόζη Χριστοδούλου.

Όπως επισημάνθηκε κεντρικός στόχος του Οδηγού είναι να παρέχει βήμα με βήμα, κατευθυντήριες γραμμές για όλα τα στάδια εφαρμογής της ένταξης της διάστασης του φύλου στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή πολιτικών και προγραμμάτων των υπουργείων με παραδείγματα για το εκάστοτε υπουργείο.

Δύο από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την ένταξη της διάστασης της ισότητας του φύλου στις δημόσιες συμβάσεις είναι η πολιτική δέσμευση η οποία αναλαμβάνεται από την πολιτική ηγεσία και παρακολουθείται στενά και η διοικητική δέσμευση στο πλαίσιο της δομής των υπουργείων και των κυβερνητικών υπηρεσιών.

Διευκρινίστηκε, επίσης, ότι η ένταξη της διάστασης του φύλου αφορά την αναδιοργάνωση, τη βελτίωση και την εξέλιξη και εκτίμηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων με την οπτική της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς και σε όλους τους εμπλεκόμενους συντελεστές, στη χάραξη, στην εφαρμογή, την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών.

Εξάλλου, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, ο Προϊστάμενος της Κυπριακής Ακαδημίας Δημόσιας Διοίκησης, Μάριος Μιχαηλίδης, είπε ότι η Ακαδημία δραστηριοποιείται στην προώθηση της ίσης μεταχείρισης και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναπτύσσοντας εποικοδομητικές συνεργασίες με άτομα και οργανισμούς κυβερνητικούς και μη που εξειδικεύονται στους τομείς αυτούς.

Πηγή: ΚΥΠΕ